|
การเก็บรักษาน้ำหอม |
|
|
หลาย ๆ ครั้งที่เรากังวลว่าน้ำหอมของเราที่ซื้อมาในราคาแพงนั้นจะเสื่อมสภาพลงไปไหม ควรจะเก็บน้ำหอมไว้ในตู้เย็นดีหรือเปล่า หรือว่าเอาไว้ในตู้เสื้อผ้าก็พอ ซึ่งในความเป็นจริงวิธีการเก็บรักษาน้ำหอมนั้นไม่ได้ยุ่งยากมากมายแต่อย่างใด เพียงแต่ต้องให้ความใส่ใจเพิ่มเล็กน้อยเพราะ น้ำหอมเองก็เป็นสารเคมีประเภทหนึ่งที่ได้รับผลกระทบจากตัวแปรหลาย ๆ อย่างทั้งแสงแดด, ความร้อน, ความชิ้น, สิ่งเจือปนต่าง ๆ การที่จะเก็บ รักษาน้ำหอม เราจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องรู้จักกับน้ำหอมให้มากขึ่นเพื่อจะได้เข้าใจธรรมชาติของน้ำหอมว่าทนทานหรืออ่อนแอต่อสิ่งใด และเราจะทราบได้ว่าการเก็บรักษาแบบไหนถึงจะดีต่อน้ำหอมของเรา |
|
|
|
|
|
ธรรมชาติของน้ำหอม |
|
|
โดยธรรมชาตินั้นน้ำหอมเป็นสารเคมีที่มีส่วนผสมของสารหอมระเหยกับแอลกอฮอร์ ซึ่งสารหอมระเหยนั้นมีมากมายหลายชนิดที่ผสมอยู่ใน น้ำหอม 1 ขวดแต่ทั้งหมดเป็นสารประเภทที่เรียกว่าเอสเทอร์ ซึ่งเป็นสารที่ให้กลิ่นต่างได้จากทั้งในธรรมชาติและสังเคราะห์ขึ้นเอง ในวงการ น้ำหอมปัจจุบันจะใช้เป็นสารสังเคราะห์มากกว่าเนื่องจากราคาถูกและทำกลิ่นออกมาได้ง่ายกว่า เรียกว่าเป็นหัวใจของกลิ่นน้ำหอมเลยก็ว่าได้ เพราะหากสารเอสเทอร์ตัวนี้เสื่อมสภาพไปก็จะทำให้กลิ่นน้ำหอมของเราเพี้ยนไปนั่นเอง ดังนั้นการที่จะทำให้กลิ่นน้ำหอมไม่เปลี่ยนแปลงไป สารเอสเทอร์ตัวนี้จึงที่เป็นสิ่งที่เราสนใจที่จะคงสภาพไว้เพื่อให้กลิ่นน้ำหอมของเรานั้นไม่ผิดเพี้ยน เรารู้ว่าน้ำหอมนั้นประกอบด้วยแอลกอฮอร์และสารเอสเทอร์เป็นหลัก เราทราบคุณสมบัติของแอลกอฮอร์ดีอยู่แล้ว โดยแอลกอฮอร์นั้นระเหยได้ง่าย ไม่ทนต่ออากาศร้อนเพราะจะทำให้ระเหยได้เร็วมาก ทนต่อความเย็นได้พอสมควร ส่วนสารเอสเทอร์นั้นด้วยคุณสมบัติตามธรรมชาติจะระเหยได้เร็วในอากาศร้อน ซึ่งการระเหยนี้จะเร็วยิ่งกว่าการระเหยของแอลกอร์เสียอีก อ่อนแอต่อความร้อนซึ่งความร้อนสามารถทำลาย คุณสมบัติของสารเอสเทอร์ได้ ในขณะที่ความเย็นนั้นมีผลต่อสารเอสเทอร์น้อยกว่ามาก นอกจากนี้หากสารเอสเทอร์โดนกรดอนินทรีย์อย่าง กรดกำมะถันและความร้อนมาก ๆ สารเอสเทอร์ก็จะแตกตัวออกเเป็นแอลกอฮอร์กับกรดอินทรีย์ได้ เพราะฉะนั้นการเก็บน้ำหอมจึงควรเก็บโดย ยึดหลักดังต่อไปนี้ |
|
|
|
|
|
เก็บน้ำหอมในที่ที่อุณหภูมิค่อนข้างคงที่ |
|
|
น้ำหอมเป็นสารหอมระเหยที่ระเหยได้ง่ายมาก โดยเฉพาะความร้อนจะทำให้น้ำหอมระเหยออกมามากและรวดเร็วสิ่งที่เกิดขึ้นคือกลิ่นน้ำหอมจะ จางลงมากและเต็มไปด้วยกลิ่นแอลกอฮอร์ที่ฉุนจมูกและกลิ่นจะติดไม่ทนทานเนื่องจากมีส่วนผสมของสารให้กลิ่นที่น้อยลงมากนั่นเอง การ เปลี่ยนแปลงอุณหภูมิที่แตกต่างกันมากๆและรวดเร็วเกินไปจะทำให้น้ำหอมเสื่อมสภาพ เนื่องจากสารให้กลิ่นบางชนิดที่ผสมในน้ำหอมนั้นไวต่อ การเปลี่ยนแปลงอุณภูมิทำให้คุณสมบัติบางประการเสียไปเป็นผลให้น้ำหอมกลิ่นเพี้ยนไปจากเดิม |
|
|
|
|
|
เก็บให้ห่างจากสารเคมีชนิดอื่น |
|
|
เนื่องจากน้ำหอมนั้นสามารถละลายรวมกับสารประเภทอื่นได้ อย่างยาทาเล็บ เซรั่มต่างๆ ดังนั้นการเก็บรักษาจึงควรให้ห่างจากสารเคมีตัวอื่น เพื่อป้องกันไม้ให้คุณสมบัติของน้ำหอมเสียไป ในปัจจุบันน้ำหอมส่วนใหญ่บรรจุอยู่ในขวดสเปรย์ที่ปิดผนึกแน่นหนาทำให้การที่จะมีสารอื่นผสม ลงไปนั้นค่อนข้างเป็นไปได้ยาก เพราะฉะนั้นจึงไม่น่าเป็นห่วงเท่าไหร่ |
|
|
|
|
|
หลีกเลี่ยงแสงแดด |
|
|
แสงแดดมีผลกับน้ำหอมด้วยเช่นกัน นอกจากอุณหภูมิที่เกิดขึ้นจากแสงแดดที่ทำให้น้ำหอมระเหยออกมามากแล้ว แสงแดดยังมีผลต่อสีของ น้ำหอมด้วย น้ำหอมในปัจจุบันใช้สารให้สีเพื่อสร้างสีสันของน้ำหอมเป็นสีต่างๆที่ต้องการ ซึ่งโมเลกุลของสีเหล่านี้จะทำปฏิกิริยากับแสงแดด อย่างช้าๆ เป็นผลให้สีเหล่านั้นเปลี่ยนไปเป็นสีอื่นหรือมีสีที่จางลงเรื่อยๆ ทำให้สีของน้ำหอมไม่สดใสเหมือนเดิมเก็บในที่แห้ง ด้วยความที่น้ำหอมนั้นบรรจุอยู่ในขวดสเปรย์ซึ่งอาจจะไม่ค่อยได้รับผลกระทบกับความชิ้นหรือไอน้ำในอากาศ แต่หากขวดน้ำหอมนั้นมีรอยรั่วเล็กๆ ความชื้นก็จะสามารถเข้าไปผสมกับน้ำหอมทำให้น้ำหอมนั้นกลิ่นเจือจางและกลิ่นแปลกไปจากเดิม เพราะฉะนั้นควรเก็บในที่ๆแห้งจะดี ต่อน้ำหอมมากกว่า
|
|
|
มีประเด็นที่ถกเถียงกันมากอย่างหนึ่งในการเก็บรักษาน้ำหอมว่า “เราสามารถเก็บน้ำหอมไว้ในตู้เย็นได้หรือไม่” หากเราพิจารณาตามธรรมชาติ ของน้ำหอมแล้วเราจะพบว่าเราสามารถที่จะเก็บน้ำหอมไว้ในตู้เย็นได้ เพราะตู้เย็นนั้นสามารถควบคุมอุณหภูมิได้คงที่และไม่โดนแสงแดดครับและถ้าจะให้ดีควรเป็นตู้เย็นที่เก็บน้ำหอมโดยเฉพาะจะดีที่สุดเพราะจะได้ไม่มีกลิ่นอื่น ๆ มารบกวน |
|
|
|
|
|
การเก็บน้ำหอมในตู้เย็นอาจจะได้รับผลกระทบของความชื้นบ้าง แต่ก็เล็กน้อยมากเมื่อเทียบกับประโยชน์ที่ได้ เนื่องจากความเย็นในตู้เย็นทั่ว ๆ ไปนั้นจะช่วยทำให้สารหอมระเหยในน้ำหอมระเหยออกมาน้อยลงทำให้กลิ่นน้ำหอมคงความหอมได้ยาวนานขึ้นและความเย็นนี้ยังช่วยให้สารหอม ระเหยในน้ำหอมคงสภาพได้ยาวนานขึ้นไม่เสื่อมสลายลงเร็วเกินไป เพียงแต่ถ้าหากต้องการเก็บน้ำหอมในตู้เย็นแล้วจะต้องเก็บในตู้เย็นตลอดไป ทั้งนี้หากเก็บน้ำหอมสลับกับตู้เย็นหรือลืมวางไว้ข้างนอก การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมินี้มีผลต่อน้ำหอมด้วยเช่นกันแม้ว่าจะเป็นไปทีละเล็กทีละ น้อยก็ตาม |
|
|
|
|
|
ส่วนการหยิบน้ำหอมออกมาใช้งานเพียงไม่นานแล้วเก็บกลับตู้เย็นเหมือนเดิมจะมีผลน้อยมากๆต่อการเปลี่ยนแปลงของน้ำหอม เนื่องจากอุณหภูมิ ของน้ำหอมแทบจะไม่เปลี่ยนแปลงเลย ข้อควรระวังของการใช้ตู้เย็นในการเก็บน้ำหอมคือไฟดับ หากตู้เย็นเกิดหยุดทำงานขึ้นมารับรองได้ว่า น้ำหอมของคุณจะไม่เหมือนเดิมแน่นอน |
|
|
|
|
|
การเก็บรักษาน้ำหอมในตู้เย็น |
|
|
อุณหภูมิที่เหมาะกับการเก็บรักษาน้ำหอมนั้นทาง The Osmotheque ซึ่งเป็นพิพิธภัณฑ์น้ำหอม ได้แนะนำอุณหภูมิที่เหมาะสมสำหรับการเก็บ รักษาไว้ว่าให้ใช้อุณหภูมิ 10 องศาเซลเซียสกับน้ำหอมทั่วไปและน้ำหอมที่เป็นกลิ่น Citrus ให้ใช้ที่อุณหภูมิ 4 องศาเซลเซียส จะช่วยให้น้ำหอมนั้นมีอายุการใช้งานยาวนานขึ้น |
|